เที่ยวนี้...มีความหมาย by หน่อโพธิ์

ในตอนที่แล้วได้เกริ่นถึงพระเจ้าชัยวรมันที่ ๗ ( พ.ศ.๑๗๒๔-๑๗๖๒) ผู้ทรงกอบกู้อาณาจักรขอมจากการยึดครองของจาม และสถาปนาเมืองพระนครที่ทรุดโทรมขึ้นใหม่ ด้วยเคล็ดวิชาที่ซับซ้อนยิ่งขึ้น ทรงใช้ทั้งคติของพราหมณ์และพุทธ เพื่อให้อาณาจักรของพระองค์อยู่ยืนยง ศาสตร์ที่ว่านี้ แม้ภายหลังจะถูกพระเจ้าชัยวรมันที่ ๘ ทำลายลง แต่พระนามของพระเจ้าชัยวรมันที่ ๗ ก็ยังอยู่ยงเป็นอมตะอย่างแท้จริง จึงอดคิดไม่ได้ว่า หากเคล็ดวิชาเหล่านั้นมิได้ถูกลบล้างไป ไม่แน่ว่าประวัติศาสตร์อาจจะเปลี่ยนแปลงไปจากที่เรารู้จักกัน ครั้งก่อนได้เล่าถึง การสร้างเมืองชัยศรีและปราสาทพระขรรค์อุทิศแด่พระบิดาและกษัตริย์พระองค์ก่อน และเพื่อเป็นอนุสรณ์แด่ชัยชนะเหนือจาม ในตอนที่ ๒ นี้จะพูดถึงปราสาทตาพรหม พุทธสถานที่มั่งคั่งที่สุด และปราสาทนาคพันกลางสระอโนดาตเคล็ดวิชาเพื่อให้อาณาจักรดำรงอยู่จนสิ้นกัลปาวสาน ปราสาทตาพรหม ภาพจาก หน่อโพธิ์ แทรเวล ๒) ปราสาทตาพรหม วัดพุทธศาสนาที่ร่ำรวยที่สุดในอาณาจักร พระเจ้าชัยวรมันที่ ๗ ทรงสร้างปราสาทตาพรหมถวายพระมารดา เมื่อ พ.ศ. ๑๗๒๙ (ก่อนการสร้างปราสาทพระขรรค์ถวายพระบิดา) พร้อมทั้งทรงสร้างรูปเคารพนา

พระเจ้าชัยวรมันที่ ๗ ทรงใช้เคล็ดวิชาในการสร้างอาณาจักร พระเจ้าชัยวรมันที่ ๗ ( พ.ศ.๑๗๒๔-๑๗๖๒) มหาราชองค์สุดท้ายแห่งอาณาจักรเขมร ที่กล่าวเช่นนี้ก็เพราะ เมื่อสิ้นรัชสมัยของพระองค์แล้ว อาณาจักรเขมรก็เริ่มเสื่อมอำนาจลงเรื่อยๆ บ้างก็กล่าวกันว่า เป็นเพราะเคล็ดวิชาที่พระองค์ทำไว้ ถูกพระเจ้าชัยวรมันที่ ๘ ทำลายลง หากเคล็ดวิชาเหล่านั้นมิได้ถูกทำลายไป ไม่แน่ว่าประวัติศาสตร์อาจจะเปลี่ยนแปลงไปจากที่เรารู้จักกัน พระรูปพระเจ้าชัยวรมันที่ ๗ พบที่ปรางค์พรหมทัต ในปราสาทหินพิมาย ปัจจุบันเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติพิมาย พระกรทั้งสองข้างหายไป เช่นเดียวกับรูปปั้นแบบเดียวกันที่พบในประเทศกัมพูชา ทำให้เกิดการวิคราะห์กันไปต่างๆ นาๆ ว่าพระกรอยู่ในท่าใด ล่าสุดได้พบพระกรที่หายไปแล้ว ทำให้ทราบพระอิริยาบถที่แท้จริง ติดตามได้ใน ตอนที่ ๓ ข้อเท็จจริงแรกที่เราต้องทราบกันก่อนคือ พระเจ้าชัยวรมันที่ ๗ ขึ้นครองราชย์จากการเป็นวีรบุรุษกู้เอกราชเขมร   มิได้เป็นรัชทายาทของกษัตริย์พระองค์ก่อน ห้วงเวลาก่อนหน้านั้นอาณาจักรเขมรระส่ำระสายจากกบฏภายใน ควบคู่ไปกับการศึกกับพวกจาม ราชบัลลังก์เขมรหลังสิ้นพระเจ้าสุริยวร